Wat is een high potential?
Sommige mensen lijken sneller door te groeien dan anderen. Ze krijgen uitdagende taken toevertrouwd, vallen op in teams en lijken moeiteloos om te gaan met verandering. Wat maakt dat deze mensen meer kansen lijken te krijgen dan anderen? Deze mensen zijn de zogenaamde high potentials. Deze term klinkt interessant en misschien zelfs een tikje vaag. Want ja, wat is een high potential eigenlijk? En waarom wordt het in sommige organisaties als iets waardevols gezien? In deze blog lees je er alles over. Daarnaast vertellen we je waarom de naam high potential niet altijd alles zegt.
Wat is een high potential precies?
De term ‘high potential’ roept vaak verwachtingen op van leiderschap, doorgroeikansen en uitzonderlijke prestaties. Maar wat is een high potential nu eigenlijk? Kort samengevat: het is iemand die méér in huis heeft dan alleen uitstekende resultaten in de huidige functie. Het is iemand die het vermogen én de ambitie heeft om te groeien naar een (toekomstige) leiderschapsrol. Deze personen onderscheiden zich doordat hij of zij niet alleen presteert, maar ook eigenschappen laat zien die nodig zijn voor complexere functies. Denk hierbij aan leerbaarheid, aanpassingsvermogen en intrinsieke motivatie.
High potential versus high performer
Een veel voorkomende vraag is: wat is bij een high potential dan anders dan bij een high performer? Nou, eigenlijk haalt een high performer, net als een high potential, consequent sterke resultaten in de huidige rol. Alleen laat een high potential niet alleen zien dat hij goed is in huidige zaken, maar ook instaat is om sneller te groeien, nieuwe vaardigheden op de bouwen en leiding te nemen op een hoger niveau. Het verschil zit dus vooral in toekomstgerichtheid en het vermogen om meer aan te kunnen dan binnen de eigen (huidige) functie valt. Een high potential heeft overzicht over bredere processen, ziet verbanden tussen afdelingen of strategieën en kan omgaan met complexere situaties. Denk hierbij aan conflicten, veranderingen of groei.
Wat is een high potential: 10 kenmerken
Hieronder hebben we tien duidelijke kenmerken verzameld die laten zien wat een high potential precies inhoudt. Je herkent jezelf of anderen vast in een deel ervan.
- Leervermogen: je pikt nieuwe inzichten en vaardigheden snel op, zowel technisch als sociaal.
- Aanpassingsvermogen: veranderingen zie je als kansen, je bent niet bang voor onzekerheid.
- Resultaat- én groeigericht: je levert niet alleen prestaties, maar hebt ook oog voor wat er nog bij komt kijken.
- Leiderschapsambitie: je neemt verantwoordelijkheid, ook zonder dat dit gevraagd wordt.
- Initiatief nemen: je komt met ideeën en zet ze om, zonder te wachten op instructies.
- Interpersoonlijke vaardigheden: je weet mensen mee te krijgen en bouwt effectief aan je netwerk.
- Emotionele intelligentie: je leest jezelf en anderen goed en speelt daar intuïtief op in.
- Zelfreflectie: je zoekt feedback op, ziet valkuilen en werkt actief aan groei.
- Ondernemersmentaliteit: je ziet kansen buiten de gebaande paden en durft te experimenteren.
- Veerkracht: bij tegenslag blijf je doorgaan en leer je hier juist van.
Deze mix van kennis, houding, vaardigheden en omgevingsbewustzijn maakt duidelijk wat een high potential is. Het is dus echt iemand die voorbereid is op meer dan alleen de huidige rol waarin hij of zij zit.
Waarom is het belangrijk te weten wat een high potential is?
Het is belangrijk om een duidelijk antwoord te hebben op de vraag ‘wat is een high potential’. Dit komt onder andere omdat je zelf betere ontwikkelroutes kunt creëren door te begrijpen wat een high potential is. Daarnaast helpt het je om te bouwen aan een plan met doelgerichte stappen richting leidinggevende functies. Dit is vooral fijn als je die ambitie hebt, maar niet weet hoe je ernaar moet handelen. Teams met high potentials bieden een groot organisatorisch voordeel. Ze zijn namelijk veerkrachtiger en innovatiever. Zo wordt de productiviteit verhoogd en worden andere medewerkers geïnspireerd. Het is waardevol om te herkennen wie de high potentials in een team zijn. Zodra hun potentie erkend wordt is het namelijk makkelijker om erop in te spelen en ze uit te blijven dagen. Zo hou je ze gedreven en enthousiast.
Tegelijkertijd is het van belang om oog te hebben voor hun welzijn om burn-out te voorkomen. High potentials nemen vaak veel verantwoordelijkheid op zich en leggen de lat hoog, wat hen kwetsbaar maakt voor overbelasting. Door hun ontwikkeling in balans te brengen met voldoende ondersteuning, rustmomenten en realistische doelen, blijven ze niet alleen effectief, maar ook mentaal gezond en duurzaam inzetbaar.
Hoe herken je of het om een high potential gaat of niet?
Je zou denken dat high potentials altijd duidelijk herkenbaar zijn, maar soms vallen ze juist niet op. Denk bijvoorbeeld aan experts die buiten de spotlight werken, zoals technici of analisten die dagelijks op topniveau presteren. Hun potentie zit in instructief leiderschap of innovatief denken. Of wat dacht je van de ‘ruwe diamanten’? Dit zijn mensen die nog niet aan de top staan, maar wel het potentieel hebben om daar te komen. Deze mensen zijn gedreven, maar vallen nog niet echt op.
Toch is het ook mogelijk om iemand foutief te labelen als high potential of juist iemand die het wel is of het hoofd te zien. Zo kan het zijn dat je talent met prestaties verwart. Niet iedere topper is automatisch klaar voor leiderschap. Daarnaast kan het zijn dat opleiding, netwerk of een bepaald type gedrag de beoordeling beïnvloedt. Ook zijn de traditionele high potentials vaak homogeen, waardoor kansen voor anderen verloren gaan. Let ook op dat je iemand niet zomaar te veel verantwoordelijkheid geeft zonder het goed af te stemmen. Voor je het weet wordt iemand overbelast en bestaat het risico dat ze een burn-out krijgen. Een oplossing hiervoor is het inschakelen van een high performance coach.
Hopelijk heb je nu een duidelijk antwoord op de vraag ‘wat is een high potential’. Dit begrip helpt jou verder in je eigen groei of in het begeleiden van anderen! Ben je benieuwd naar meer begrippen zoals deze? Ontdek dan ook wat een transformatie coach doet!
